‘Fix het seksisme in de letteren’ luidde de boodschap in het zogenaamde Fixdit-manifest uit 2022. Dat is nogal een opdracht, maar Filter neemt de handschoen graag op – ook omdat de rol van de vertalers, toch ook actief in het letterenveld, onderbelicht leek. In het manifest worden tal van schrijfsters genoemd, ook buitenlandse, maar wie er achter die vertalingen schuilgingen werd niet vermeld. Hebben vertalers ook met seksisme te maken? Hoe liggen de verhoudingen in ons eigen subveld? Er wordt vaak gezegd dat er meer vrouwelijke dan mannelijke vertalers zijn, maar is het prestige evenredig verdeeld? Wie lees je als je een vertaling leest? Welke stem en welke blik gaan erin schuil? En als een vrouw een man vertaalt, wordt ze dan automatisch een verspreider van de male gaze, of heeft een vertaler misschien juist de middelen in handen om die blik te doorbreken, om, al dan niet expliciet, de mannelijke blik van binnenuit te saboteren?
'Ik stikte van woede toen ik het las. Akkoord, later heeft hij er vreselijk veel spijt van gekregen maar toen was het uur U voorgoed voorbij. En maar surrealistisch aan de weg timmeren, en maar theoretiseren over Alles of Niets, en maar hoge ogen gooien bij het moderne publiek, ondertussen kan zíj gaan zitten fröbelen in een gekkenhuis!'
Charlotte Mutsaers in Rachels rokje
In dit Filter-nummer worden tevens de tien genomineerden (de shortlist) bekend gemaakt voor de beide Filter Vertaalprijzen, namelijk de Filter Vertaalprijs 2023 én de nieuwe Filter Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken 2023. Beide prijzen worden tijdens het ILFU-festival op 3 oktober uitgereikt.
De jury van de Filter Vertaalprijs 2023 bestaat Elma Drayer, Eline Jongsma, Maartje Kroonen, Marcel van den Boogert en Cees Koster.
De jury van de Filter kinder- en jeugdboeken 2023 bestaat uit Anne van Buul, Nathifa Elshot, Enne Koens, Daan Stoffelsen en Eva Wissenburg.
De tien genomineerden voor de beide Filter Vertaalprijzen op een rijtje.