Bijna een halve eeuw geleden overleed de fotografe Maria Austria. Ruim zes jaar geleden werd de eerste druk van haar biografie gepubliceerd, in samenhang met een overzichtstentoonstelling in het Joods Museum (Amsterdam). Tussen juni 2023 en januari 2024 was een uitgebreide selectie van haar werk te zien in het Jüdisches Museum Wien. En nu is de tweede, volledig herziene en uitgebreide druk van haar biografie klaar.
Maria Austria werd in 1915 in Karlsbad in een Joods gezin geboren. Tussen 1933 en 1936 studeerde ze in Wenen fotografie aan de Graphische Lehr- und Versuchsanstalt. Net als talrijke andere Joden moest ze eind jaren dertig een veilig toevluchtsoord zoeken. Ze ging naar Nederland, naar Amsterdam, naar haar zus Lisbeth, die hier al enkele jaren woonde en werkte.
De oorlog veranderde het leven van de fotografe drastisch en voorgoed. ‘Vrijwillig ga ik niet achter prikkeldraad’, verklaarde ze. ‘Ze moeten me komen halen.’ Eenmaal ondergedoken vervalste ze persoonsbewijzen en was ze koerier. Haar moeder, haar broer en zijn vrouw overleefden de oorlog niet; haar zus en de drie jonge dochters van haar broer overleefden wel.
Meteen na de oorlog ging de dertigjarige fotografe gedreven en enthousiast aan de slag en ze zou niet meer ophouden totdat ze in januari 1975, fysiek uitgeput, overleed.
Maria Austria – Fotobiografie werpt een nieuw licht op het werk en leven van deze bijzondere fotografe. Aan haar foto’s valt de maatschappelijke, politieke en culturele ontwikkeling van Nederland en Europa af te lezen. Ze fotografeerde zowel de wederopbouw als de eerste pogingen het trauma van de oorlog in muziek, kunst en theater te verwerken. Ze stond er met de neus bovenop. Ongeëvenaard zijn haar portretten en de manier waarop ze de podiumkunsten in beeld bracht.
Deze fotobiografie plaatst haar in een historische context. Ze was een professional die haar werk op eigen kracht opbouwde, dit met grote persoonlijke betrokkenheid uitvoerde en op een overtuigende, eigenzinnige manier vormgaf.
Meer info? Klik hier.
Portret Maria Austria (Cor van Weele, 1972)
